Паян, утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Чӑваш Енри сакӑр районта «Чӑвашавтотранс» автобусӗсем ҫула тухмӗҫ. Кун пирки предприяти вокзалсен хуҫине — «АвтоВАС» акционерсен уҫӑ обществине — асӑрхаттарнӑ. Утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче шӑрҫаланӑ ҫырӑва вӑл Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствине те ӑсатнӑ.
«Чӑвашавтотрансӑн» автобусӗсем хӑш-пӗр хулара ҫӳреме пӑрахассине ведомство хӑйӗн сайтӗнче ӗнер пӗлтернине тӗпе хурса ку хыпара Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнер пӗлтернӗччӗ-ха.
Министерство асӑннӑ хуласенче (Улатӑр, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Куславкка, Ҫӗмӗрле) ҫеҫ мар, районсенче те предприяти автобусӗсем ҫӳремӗҫ иккен. Маларах асӑннӑ ҫырупа Александр Белов журналист паллаштарнӑ. Сакӑр районта пассажирсене пачах та турттарма пӑрахассине систернӗ вӑл. Унта сӑмах Улатӑр, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗмӗрле, Тӑвай районӗсем пирки пырать. Чи пысӑк йывӑрлӑх — вӗсенче урӑх перевозчиксем ҫукки.
Автобуссене ҫӳретме пӑрахнине «Чӑвашавтотранс» ҫунтармалли-сӗрмелли материалсем тата транспортра цифра тахографӗсем ҫуккипе сӑлтавланӑ.
Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Шупашкар районӗнче пурӑнакансене ҫанталӑк самаях шар кӑтартнӑ. Хӑш-пӗр вырӑнта вӑйлӑ ҫумӑр ҫунӑ, ҫил алхаснӑ.
Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, хӑш-пӗр ҫӗрте чӑх ҫӑмарти пысӑкӑш пӑр ҫунӑ. Пӑр айне лекнӗ ҫынсене ӑмсанмалли ҫук: самаях ыраттарнӑ-мӗн. Шорчекассинче пахча ҫимӗҫе те, теплицӑсене те сӑтӑр кӳнӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакансем те пӑр ҫунине пӗлтереҫҫӗ. Урамри ҫынсем чарӑну патне аран чупса ҫитнӗ. Пӑр чул пекех хытӑ пулнӑ, ӳте лексен ыраттарнӑ.
Синоптиксем хальлӗхе лӑпланмалли хыпар пӗлтермеҫҫӗ: ҫитес вӑхӑтра регионта вӑйлӑ ҫумӑр, пӑр ҫӑвас, ҫил алхасас хӑрушлӑх пур.
«Чӑвашавтотранс» предприяти утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен тытӑнса хӑш-пӗр муниципалитетра пассажирсене турттарма пӑрахӗ. Предприятин транспорчӗ Улатӑр, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Куславкка, Ҫӗмӗрле хулисенче ҫӳремӗ.
Район-хулара пассажирсене турттарассипе муниципалитет саккасҫӑ шутланать. Хальхи вӑхӑтра пилӗк муниципалитетра ҫӗнӗ перевозчиксене кӗске вӑхӑтлӑх свидетельствӑсем парассипе ӗҫлеҫҫӗ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтерет. «Чӑвашавтотранс» предприяти вырӑнне хӑш-пӗр районта пассажирсене уйрӑм ҫынсем халех турттараҫҫӗ. Ведомствӑра хыпарланӑ тӑрӑх, ҫавӑн пек тӗслӗх Вӑрмар, Сӗнтӗрвӑрри, Етӗрне районӗсенче пур. Перевозчика ылмаштарнӑшӑн пассажирсем шар курмасса шанаҫҫӗ.
Паян 11 сехет те 30 минутра Сӗнтӗрвӑрри районӗнче Атӑлта ишекен арҫынна ҫӑлавҫӑсем асӑрханӑ. Хайхискер ишсе халтан кайнӑ, вӑйӗ пӗтсе ҫитнӗ.
Юрать, ҫав вӑхӑтра ҫӑлавҫӑсем Атӑл хӗррине пӑхса ҫаврӑннӑ. Унсӑрӑн ку пӑтӑрмах мӗнпе вӗҫленӗччӗ-ши?
29 ҫулти арҫын, Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫуралса ӳснӗскер, ҫыранран 300 метр аякра ишнӗ. Ывӑннӑскере ҫӑлавҫӑсем ҫыран хӗррине кӑларнӑ. Арҫын медицина пулӑшӑвӗ сӗнсен хирӗҫленӗ.
Ҫак арҫын Атӑл урлӑ ишсе каҫма шухӑшланӑ-мӗн. Анчах вӑй пӗтесси пирки шутламан ахӑртнех.
Чӑваш Республикинчи Ҫӗнӗ Шупашкарти художествӑллӑ музейӗнче ҫак кунсенче Чӑваш художниксен пӗрлӗхӗн членӗ Виктор Артемьевӑн юбилейлӑ выставка уҫӑлнӑ.
Артемьев 1958-мӗш ҫулхи ҫӗртме (июнь) уйӑхӗн 20-мӗшӗнче ТАССР Аксу районӗнчи Фёдоровский посёлокӗнче ҫуралнӑ. ТАССР Лениногорск хулари педучилищин художествӑллӑ уйрӑмне пӗтернӗ. Ҫар хыҫҫӑн Мускаври искусствӑсен университетне пӗтернӗ.
Чӑваш Республикин Ҫӗнӗ Шупашкар хулине пурӑнма куҫнӑ. ГЭСстрой предприятийӗнче, ЧПО «Химпромӑн» ОРС, Троллейбус управленийӗнче художник-оформитель пулса ӗҫленӗ. Халь шкулта учитель пулса ӗҫлет.
Пушӑ вӑхӑтра, паллах, художник этюдсене, картинӑсене ӳкерет. Уҫӑ вырӑнта пленэрӗнче тӑван ялта, Чӑваш Енче, хулара та, пейзажсене, ытларахӑш хитре ҫутҫанталӑк пейзажсене калӑплать. 2016-мӗш ҫулта ЧР халӑх художникпа Шупашкарта пурӑнакан Николай Енилинпа (вӑл ТР Пӑва районӗнчи Рункӑ ялӗнчен) пӗрле Самар облаҫӗн Атӑлӑн сылтӑм енчи Шигон районӗнчи чӑваш ялсенче те пленэрӗнче ӗҫлерӗҫ.
Артемьев Ҫӗнӗ Шупашкарта кӑна мар Шупашкарти выставкисенче те хастар хутшӑнать.
Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Хӗрлӗ Чутай районӗнче 5 ҫулти хӗрача путса вилнӗ. Пӗчӗкскер пахчара чавса тунӑ пӗвере, 1,5 тарӑнӑшскерте, путнӑ.
Ӗнер каҫхине Ҫӗрпӳ районӗнче те инкек пулнӑ. Унта та ача шыв айне кайнӑ. 6 ҫулти арҫын ача Ункӑ юханшывӗнче путса вилнӗ. Икӗ тӗслӗхре те шӑпӑрлансем аслисемсӗр пулнӑ.
Палӑртмалла: ҫулла пуҫланнӑранпа республикӑра 3 ача путнӑ. Унччен, ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарта 8 ҫулти арҫын ача Атӑлта путнӑ. Шӑпӑрлан шыва кӗме юраман вырӑнта чӑмпӑлтатнӑ. Ҫывӑхра аслисем пулман.
Халӗ ҫӳлерех асаннӑ икӗ тӗслӗх тӗлӗшпе тӗрӗслев иртет. Ку криминалпа ҫыхӑнманни паллӑ.
Сӗнтӗрвӑрринчи вӑрман техкника техникумӗнче вӗренекен икӗ студент, 17 тата 18 ҫулсенчи ҫамрӑксем, Атӑл урлӑ, 3 ҫухрӑм сарлакӑшне, ишсе каҫма шухӑшланӑ. Хайхискерсем хӑюллӑрах пулас тесе эрех те сыпнӑ.
Анчах ҫакӑ чутах инкекпе вӗҫленмен. Ку ҫӗртме уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пулнӑ. Студентсем карапсем ҫӳрекен вырӑна ҫитсен ывӑннине ӑнланнӑ та пулӑшу ыйтса кӑшкӑрма тытӑннӑ. Вӗсене илтсе ҫыран хӗрринче канакансем ҫӑлавҫӑсене шӑнкӑравласа пӗлтернӗ.
Ҫӑлавҫӑсем катерпа вырӑна пӗр тӑхтамасӑр тухнӑ. Вӗсем «хӑюллӑ» студентсене катер ҫине лартнӑ та станци таран илсе ҫитернӗ. Ҫамрӑксемпе профилактика калаҫӑвӗ ирттернӗ.
МЧС шыв хӗрринче асӑрхануллӑ пулмалли пирки аса илтерет. Ҫулла пуҫланнӑранпа икӗ ҫын путса вилнӗ. Кунашкал пӑтӑрмахсем Ҫӗнӗ Шупашкарта, Куславкка районӗнче пулнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 9-мӗшӗнче велоҫулҫӳревҫӗ Никита Тӗнче (унчченхи хушамачӗ – Васильев) Чӑваш Ен тӑрӑх ҫула тухнӑ. Вӑл ӑна Республика кунне халалланӑ.
Никита республикӑри мӗнпур района ҫитме палӑртнӑччӗ. Маттур яш экспедицирен таврӑнннӑ ӗнтӗ. Халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче вӑл хӑйӗн ҫулҫӳревӗ пирки каласа кӑтартнӑ. Экспедицире Никита видео ӳкернӗ. Хальлӗхе вӑл «Велосипедпа – Чӑваш Ен тӑрӑх. Пӗрремӗш кун» фильмпа паллаштарнӑ. Унта Ҫӗнӗ Шупашкар тата Сӗнтӗрвӑрри районӗ пирки каласа кӑтартнӑ.
Хӑй каланӑ тӑрӑх, кунашкал 10 фильм ӳкерме палӑртнӑ вӑл. Кӗҫех вӗсемпе та паллаштарӗ ахӑртнех.
Чӑваш Енри районсемпе хуласенче пӗрремӗш пулӑшу паракан онкологи пӳлӗмӗсем ӗҫлеме тытӑнӗҫ. Пӳлӗмсене уйӑрмашкӑн республикӑн Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин хушу алӑ пуснӑ.
«Мой город Чебоксары» (чӑв. «Ман хула Шупашкар») портал хыпарланӑ тӑрӑх, районсемпе хуласенчи пульницасем республикӑри онкологи диспансерӗ валли пӳлӗмсем уйӑрса парӗҫ. Вӗсем регионти мӗн пур район пульницинчех пулӗҫ. Ҫавӑн пекех хуласенчи сыватмӑшсенче те ӗҫлӗҫ. Сӑмахран, Канашри медицина центрӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарти хула пульницинче, Шупашкарти П.Н. Осипов ячӗллӗ 1-мӗш пульницинче, хулари 2-мӗш пульницара, хулан тӗп пульницинче, хулан 1-мӗш клиника пульницинче, хулари клиника центрӗнче тата Васкавлӑ медпулӑшу пульницинче.
Кӑҫал вырӑс чӗлхипе 5452 ҫын ППЭ тытнӑ. Ултӑ ҫын аттестат илеймӗ. Вӗсем экзаменра 24 балл та пухайман.
32 ҫын вара экзаменра 100 балл пухнӑ. Пӗлтӗр унашкаллисем 17-ӗн кӑна пулнӑ.
Экзамена 100 баллӑх ҫыракансем ҫак шкулсенчен: Патӑрьел районӗнчи Аслӑ Арапуҫ шкулӗ, Йӗпреҫри 1-мӗш тата 2-мӗш шкулсем, Комсомольски районӗнчи Шурут шкулӗ, Сӗнтӗрвӑрринчи Октябрьски шкулӗ, Етӗрнери 2-мӗш шкул, Улатӑрти 9-мӗш шкул, Ҫӗнӗ Шупашкарти 13-мӗш шкул, 18-мӗш лицей тата 19-мӗш шкул, Шупашкарти 5-мӗш гимнази, 4-мӗш гимнази, 3-мӗш лицей, 61-мӗш шкул, 2-мӗш лицей, 24-мӗш шкул, 39-мӗш шкул, 44-мӗш лицей, 46-мӗш гимнази, 49-мӗш шкул, 4-мӗш лицей, 57-мӗш шкул, 59-мӗш шкул.
+10.3 °C